Binnenkijken bij Eka Papamichael in de Georgische hoofdstad Tbilisi

De Georgische ontwerper Eka Papamichael blies een zwaar vervallen maar spectaculair art nouveau-huis in Tbilisi, de stad waar ze opgroeide, nieuw leven in. Tijdens de renovatie kwamen prachtige fresco's aan het licht.

In een van de oudste wijken van Tbilisi, niet ver van het Tbilisi Opera and Ballet Theatre, bevindt zich het tweede huis van de Georgische ontwerper Eka Papamichael en haar echtgenoot Phedon, een cameraman. Het gebouw heeft een prachtige art nouveaugevel en traditionele houten balkons met glas, in Georgië bekend als shushabandi, die de architectuur van Tbilisi uniek maken. Op de binnenplaats groeien honderd jaar oude bomen. Het was het lot dat dit huis op hun pad bracht.

‘Het kwam onder onze aandacht omdat een vriend hier een huis wilde kopen. Ik kende het alleen van de buitenkant’, vertelt Eka Papamichael. ‘Het is een uitzonderlijk art nouveau-gebouw uit 1902 van de Georgische architect Simon Kldiashvili. Ik raadde mijn vriend onmiddellijk aan het te kopen, maar hij veranderde van gedachten. Dus besloten we zelf een bod te doen.’

In ere hersteld
Het huis was op dat moment nog opgesplitst in vijf appartementen. Ondanks deze ‘mishandeling’ ademde het nog altijd het levendige gevoel van begin vorige eeuw, toen muzikant Nicola Kartvelishvili de architect opdracht gaf voor het maken van het ontwerp. ‘Het huis was in zeer slechte staat, verwaarloosd en vernield’, vervolgt Papamichael. ‘Maar al bij de eerste aanblik had ik het gevoel dat het iets heel bijzonders was, dat ik het helemaal naar mijn eigen hand kon zetten. Ik besloot alle verborgen elementen in ere te herstellen en het huis zo nieuw leven in te blazen.’ Onder supervisie van de ervaren restaurateur Lela Ninoshvili onderging het vervallen huis in achttien maanden een metamorfose. Muren werden afgebroken, deuren en scheidingswanden verwijderd en originele decoraties hersteld. Dat bleef niet onopgemerkt: Papamichael werd voor haar werk bekroond met de prestigieuze Heritage-prijs van de National Trust of Georgia.

Musicerende kabouters
De grootste verrassing waren de prachtige fresco’s, die aan het licht kwamen bij het verwijderen van tientallen lagen behang. Toen het Rode Leger in 1921 Georgië binnenviel, splitsten de communisten afzonderlijke huizen en landgoederen op in kleine gemeenschappelijke appartementen. Die wezen ze vervolgens toe aan meerdere families.

Ook bevalen ze om al het ‘kapitalistische erfgoed’ te verwijderen, inclusief de bijzondere muurschilderingen binnenshuis. ‘Deze fresco’s – met kabouters die jagen, eten, instrumenten bespelen en drinken – zijn absoluut uniek in Tbilisi!’ zegt Papamichael verrukt. Tijdens de restauratiewerkzaamheden kwamen er nog meer verrassingen tevoorschijn. Onder een tegelwand bleek een deur te zitten die naar het appartement van de buren leidde. Dit soort oorspronkelijke architectonische kenmerken zijn zoveel mogelijk hersteld. Het originele bad is gerestaureerd en in de hoofdbadkamer geplaatst.

Tussen de grote boogopening in de woonkamer ontwierp Papamichael een boog van ijzer en glas. Dit werd een centraal ontwerpelement in deze kamer. Ze richtte het huis in met Georgische vintage tapijten en kelims, antieke Russische kroonluchters en opvallende designstukken, zoals de schommelstoel van Gregg Fleishman in de woonkamer. Een groot deel van de meubels is verzameld via rommelmarkten en laat een duidelijke voorkeur zien voor Italiaanse stukken uit de jaren vijftig.

‘Elk element in dit huis, van de objecten tot de kleuren en texturen, is heel persoonlijk’, legt ze uit. ‘Mijn favoriete kamer is de eetkamer, die beschikt over een prachtige glaswand. Hij biedt uitzicht op de moderne keuken, die een fraai contrast vormt met de historisch getextureerde muren en de hoge ramen erboven. Het daglicht valt hier heel mooi naar binnen door de enorme oude bomen buiten.’ De ontwerper en haar man wonen samen met hun twaalfjarige tweeling in Los Angeles. Als hij voor een fi lmopdracht buiten de stad is, brengt zij het liefst tijd door in Tbilisi. Door de lockdown is dat al sinds maart niet mogelijk, maar ze verlangt ernaar het huis weer te kunnen bezoeken. ‘Deze plek is voor mij een toevluchtsoord. Het geeft me rust en een gevoel van veiligheid.’

Shop de look:

Residence kan commissie verdienen met links op deze pagina, uiteraard selecteren wij alleen producten die wij zelf ook fantastisch vinden. Lees hier hoe dat werkt. 

Dit artikel is gepubliceerd in Residence No. 10, 2020, verkrijgbaar online. Fotografie: Francesco Dolfo / Living Inside / Tekst: Sara Dal Zotto / Tekstbewerking: Natasja Admiraal / Shop de look: Merel Onrust