Het werk uit de periode 1652 tot en met circa 1669 van Hollandse meester Rembrandt van Rijn schittert in het Rijksmuseum tijdens de tentoonstelling Late Rembrandt. Als toevoeging organiseert het Rijksmuseum een collegereeks die extra informatie biedt over Rembrandt en zijn werken. Eerder was Residence bij de persopening van Late Rembrandt en stelde we vijf vragen aan museumdirecteur Wim Pijbes.

Drie vragen aan Gregor Weber van het Rijksmuseum

Wat is er zo bijzonder aan de tentoonstelling Late Rembrandt?

‘Late Rembrandt is een tentoonstelling, die het oeuvre van Rembrandt uit de laatste zeventien à achttien jaar laat zien. Dit is de periode waarin Rembrandt het meest focust op zijn kwaliteiten. Er komen twee aspecten in Late Rembrandt naar voren. Namelijk zijn experimentele en moderne techniek en zijn emotionele onderwerpen. Vaak dienen de laatste jaren van een schilder als een soort afsluiting. Bij Rembrandt is dit niet het geval, het is juist een zeer bijzonder oeuvre. Bij Late Rembrandt komen de beste stukken uit zijn rijpste periode samen. Zijn werk werd in zijn laatste jaren emotioneler. Hij zoekt steeds naar nieuwe oplossingen, die de emotie beter uitdrukken en het onderwerp beter in kaart brengen. Een voorbeeld hiervan is het schilderij Jacob zegent de zonen van Jozef. Dit is een bekend onderwerp, waar een strijd wordt gevoerd tussen Jacob en zijn zoon Jozef. Kunstenaars in Rembrandt zijn tijd gebruikten dit onderwerp vaak, waardoor er een zekere conventie bestond de strijd te tonen. Rembrandt koos echter voor een later moment. Hiervoor moest hij Jozef drie keer schilderen voordat hij tot de juiste oplossing kwam. Deze weergave van Jozef is zo uniek, dat dit schilderij perfect past binnen de tentoonstelling. Rembrandt weet elke keer weer de essentie te raken, waar het gaat om intimiteit, contemplatie, innerlijke conflicten en verzoening.’


Links: Jacob zegent de zonen van Jozef, Rembrandt Harmensz van Rijn, ca. 1655 - 1658. Gemäldegalerie Alte Meister, Staatliche Museen, Kassel, Rechts: Portret van Jan Six, Rembrandt Harmensz. van Rijn, ca. 1654. Collectie Six, Amsterdam

Het Rijksmuseum organiseert een collegereeks over Late Rembrandt. Wat houdt dit precies in?

‘Rembrandt is zo’n bijzondere kunstenaar, dat begeleiding bijna een vereiste is. De schilderijen die hij maakte in de laatste periode van zijn leven zijn namelijk erg complex. Door een collegereeks te organiseren kunnen we diep ingaan op zijn werkwijze, thema’s en technieken. We hebben een catalogus geschreven waar veel informatie in staat, maar het is veel mooier als je de auteurs van de catalogus hoort spreken. Je kunt vragen stellen, in discussie gaan en je ziet meer illustraties en afbeeldingen dan in de catalogus. Iedereen ziet dat dit de Rembrandt is die door de jaren heen het meeste gewaardeerd werd. In de 19e eeuw waren mensen van mening dat Rembrandt het diepst in de ziel kon kijken. Ze vonden hem een genie en dachten dat hij nooit geëvenaard zou worden. Maar waarom precies? Dit wordt allemaal in de collegereeks besproken.’


Foto: Erik Smits

Waarom moeten onze lezers de collegereeks bezoeken?

‘Bij de collegereeks spreken conservatoren en restauratoren, die de tentoonstelling hebben samengesteld en gemaakt. Dit maakt het erg bijzonder. Je leert het proces achter het creëren van tentoonstellingen kennen. Dit levert leuke anekdotes op. Zo kom je er bijvoorbeeld achter waarom de schilderijen in deze volgorde hangen en niet anders. Alle soorten werken hangen bijvoorbeeld bij elkaar, schilderijen, tekeningen en prenten. De tentoonstelling is niet op chronologische volgorde of op onderwerp, maar op Rembrandt’s concepten en drijfveren gericht, zoals intimiteit en licht. Ook vertellen we over de lange onderhandelingen, misslagen en successen. De mensen die spreken tijdens de collegereeks hebben veel kennis over het onderwerp en het leven van Rembrandt.’

Bekijk de speciale aanbieding voor de collegereeks. Late Rembrandt is nog tot en met 17 mei te zien in het Rijksmuseum. Lees hier waarom Pijbes vindt dat de tentoonstelling in het Rijksmuseum nog specialer is, dan die in de National Gallery in Londen vorig jaar.

Hoofdfoto:‘De staalmeesters’, Rembrandt Harmensz. van Rijn, 1662, Rijksmuseum

Lees meer artikelen uit de rubriek 3 vragen aan:
- 3 vragen aan Nina Campbell
- 3 vragen aan Piero Lissoni
- 3 vragen aan Nicolò Favaretto Rubelli

27 mrt 2015

• Portret