Floating Flowers van Danielle Kwaaitaal
Eerst fotografeerde je vrouwenlichamen, nu bloemen...
‘In 2015 ben ik begonnen met mijn onderzoek naar bloemen, eerder stond het vrouwelijk lichaam in mijn werk centraal. Ik vond het daarna tijd om mijn focus ergens anders op te richten.’
Zijn de bloemen voor jou een soort verdichting van het lichaam?
‘Misschien wel. Het was voor mij in ieder geval een logisch vervolg daarop. Het is niet zo dat ik deze bloemen zie als een vervangend beeld voor het lichaam van de vrouw. Deze serie foto’s komt na een groot project met modellen onder water in een zwembad. Dat was echt een heel grote productie met niet zomaar een zwembad, maar een van vijf meter diep en een enorme hoeveelheid modellen. Als reactie daarop verlangde ik naar iets kleiners, naar werk maken in de intieme ruimte van mijn eigen studio. Ik wilde weer de nabijheid voelen, persoonlijker contact met mijn eigen werk. Ik kan enorm gebiologeerd zijn door de huid van dingen. De nerven, de structuren, hoe het ene overgaat in het andere. Deze serie ligt daar heel erg in het verlengde van. Het zijn vooral de huid en het tactiele van de bloemen die me hebben aangespoord om ermee aan de slag te gaan. Het onderwerp heeft me persoonlijk uitgenodigd, althans zo voel ik dat.’
En waarom onder water?
‘Water betekent voor mij gewichtloosheid en de afwezigheid van tijd. Het is een middel om een omkering van de realiteit te bewerkstelligen. Ik ben niet zozeer geïnteresseerd in de realiteit, ik wil de werkelijkheid verbeelden op een manier die zonder mijn tussenkomst waarschijnlijk niet zou bestaan. De bloemen die ik onder water fotografeer hebben voor mij een duidelijke link met een periode uit de kunstgeschiedenis – de Zwarte Romantiek – waarin veel dingen ook vaak werden omgekeerd. Caspar David Friedrich en William Turner zijn daarin heel bekende kunstenaars geweest. Het is voor mij een kantelpunt in de kunstgeschiedenis, waar gevoel en intuïtie voor het eerst een duidelijke hoofdrol kregen. Deze periode stond daarin lijnrecht tegenover de Verlichting, waarin de mens de natuur naar zijn hand wilde zetten, haar eigenlijk wilde beheersen.’
Het aan de ketting leggen van het beest van de ontembare natuur.
‘Precies.’
En toch kun je jouw foto’s ook associëren met vroege botanische tekeningen die er juist op gericht waren om de natuur in kaart ?te brengen, haar zo volledig mogelijk te leren kennen en te begrijpen, terwijl jouw werk dat eigenlijk helemaal niet lijkt te willen.
In jouw werk zijn eerder verwondering en een mateloze fascinatie voor de schoonheid van het moment te zien...
‘Mijn werk gaat nooit over het vastleggen in die zin, in ieder geval niet over het vasthouden ervan. De serie Florilegium grijpt terug op botanische tekeningen uit de zeventiende eeuw, met het verschil dat ik denk dat mijn werken niet zozeer gaan over het in kaart brengen, maar meer over het kijken en daarna weer loslaten. Het is mijn interpretatie van een werkelijkheid, niet het vastleggen ervan. Ik maak met mijn werk een realiteit die niet bestaat, maar toch als zodanig gelezen zal gaan worden. Het is misschien een heel redelijk voorstel voor een alternatieve werkelijkheid. We kennen allemaal de pulserende intensiteit van een beeldscherm. Iets
daarvan probeer ik over te brengen op deze beelden die zich nadrukkelijk als natuur voordoen. Ik heb een techniek ontwikkeld waarmee ik deze intensiteit kan overbrengen op mijn foto’s. De bloemen in mijn werk lijken zelf een bron van licht te zijn, in plaats van dat ze licht opvangen van een bron erbuiten.’
Je fotografeert de bloemen op het ‘toppunt van hun kunnen’. ?Ze bestaan daarvoor ook al een tijd, maar wij krijgen pas echte interesse in ze als ze bloeien, daarna raken ze onze interesse kwijt?...
‘Als je bloemen onder water fotografeert, gebeurt er ook nog iets anders. Doordat ze onder water zijn, zijn ze niet aan zuurstof blootgesteld. De bloemen waarmee ik werk, leven daardoor vele malen langer. Ze krijgen dus op twee manieren een langer leven. In het echt, en uiteindelijk ook in mijn werk. Deze foto’s zijn eenmalig, zoals een schilderij eenmalig is. Van iedere foto bestaat één afdruk, net zoals er van ieder mens of iedere bloem maar één exemplaar bestaat. Het is op die manier misschien ook een eerbetoon aan het leven, want alles wat niet herhaalbaar is, is misschien wel het allermeeste waard.
Dit artikel is onderdeel van Residence 5/6 en is te verkrijgen in de winkel en via onze website.
Meer informatie:
daniellekwaaitaal.nl
Het werk van Danielle Kwaaitaal wordt vertegenwoordigd door Francis Boeske Projects.
francisboeskeprojects.nl
Credits
/ Fotografie: Danielle Kwaaitaal
/ Tekst: Twan Janssen
/ Tekstbewerking: Niek Schoenmakers