Yamuna Forzani breit haar eigen utopia
Multidisciplinair kunstenaar en queer-activist Yamuna Forzani staat bekend om haar kleurrijke breisels die ze verwerkt in kleding, wandkleden, installaties en performances. ‘Ik denk duizend mijl per uur’, zegt ze over haar leven en werk.
Ik heb je gegoogeld, maar er is zoveel... Kun jij me vertellen: waar begint het verhaal van Yamuna Forzani?
‘In feite is het verhaal twaalf jaar geleden begonnen, toen ik naar Nederland verhuisde om te gaan studeren aan de Koninklijke Academie voor Beeldende Kunsten in Den Haag. In Engeland had de conservatieve regering van David Cameron net het collegegeld verdrievoudigd en ondanks alle protesten – waar ik zelf ook actief aan meedeed – veranderde er niets. Ik wilde geen torenhoge studielening, dus besloot ik in het buitenland te gaan studeren. Gelukkig heb ik heel vrijdenkende ouders die me in alles stimuleren, dus ook om naar Nederland te gaan.’
Je zegt dat je verhaal in Nederland begon...
‘Ik was achttien toen ik naar Nederland verhuisde en had geen idee wat ik wilde doen of bereiken, alleen
dat ik iets met mode en textiel wilde gaan doen. Eerst bezocht ik de Rietveld Academie in Amsterdam, maar als achttienjarige vond ik het curriculum net iets te vrij. Ik had behoefte aan meer structuur. Datzelfde weekend was er een open dag op de KABK in Den Haag. Toen ik daar aankwam, voelde dat onmiddellijk goed. In die jaren in Den Haag heb ik mezelf ontdekt en verder ontwikkeld. Het was een avontuur vol onverwachte wendingen dat me heeft gebracht waar ik nu ben.’
Hoe ben je in de queer community terechtgekomen?
‘Ik ben altijd queer geweest, het is onderdeel van mijn identiteit en de manier waarop ik mijn leven leef. Al op jonge leeftijd had ik queer-vrienden en ook tijdens mijn studie maakte ik deel uit van de queer scene. Na mijn afstuderen ontdekte ik dat de Ballroom scene (een ondergrondse queer-gemeenschap die in de jaren tachtig in New York ontstond als een ruimte voor zelfexpressie, saamhorigheid en verzet tegen maatschappelijke onderdrukking) ook in Europa heel levend is. Toen ik mijn eerste ball bezocht, was ik meteen verliefd op de energie, de mensen en de pure vrijheid. Het voelde als thuiskomen. Via een castingvideo kwam ik in contact met Kiki House of Angels en daar zag ik een kans om de elementen die ik het meest liefhad te combineren: de energie van een ballroom en de creativiteit van een modeshow. Hier kon ik experimenteren met het maken van creaties en outfits en mijn eigen zelfexpressie als queer-vrouw. Dat was precies wat ik nodig had toen ik net was afgestudeerd en de routine van mijn studie niet meer had. Door kostuums voor de balls te ontwerpen, had ik een doel en een deadline. Zo zijn mijn werk en mijn activisme met elkaar verweven.’
Het heeft je ook veel opgeleverd...
‘Ik kreeg er heel veel energie van. In 2018 namen we met de community deel aan de London Fashion Week en ontwierp ik twintig kostuums die we showden op Trafalgar Square – buiten, want er was geen budget. Ik vond het geweldig. In 2021 werd ik benaderd door Pien Rademakers, die mijn kleding als kunst in haar galerie wilde presenteren. Van daaruit heb ik mijn praktijk verbreed naar wandkleden en installaties.’
Waarom ben je eigenlijk gaan breien?
‘Het voordeel van gebreide stof is dat het stretcht waar- door je het kunt gebruiken voor alle lichaamsvormen, in tegenstelling tot geweven stof die altijd in model moet worden gesneden. Van jongs af aan was ik al aan het breien, tijdens mijn studie aan het KABK heb ik me daar verder in verdiept en ben ik gebruik gaan maken van de ponskaartbreimachine. Tijdens een uitwisseling in Zweden maakte ik kennis met hoog- waardige industriële breimachines waarmee je in 3D kunt breien en gedetailleerde jacquard-ontwerpen kunt maken. In Nederland is het Textiellab van het Textielmuseum in Tilburg een van de weinige plekken waar zo’n hoogwaardige machine te vinden is. Daar maak ik mijn stoffen.’
En die verwerk je in waanzinnige kleuren- combinaties...
‘Dat is het onder andere het gevolg van de maanden die ik elk jaar met mijn ouders doorbracht in India, waar alles veel levendiger, dynamischer en kleurrijker is dan hier in Europa, maar ook door mijn ontwerpen voor de queer community, waarin kleur een vorm van identiteit en zelfexpressie is. De kleuren zijn een statement: hier zijn we en we gaan niet meer weg!’
Hoe ziet jouw reis er op dit moment uit?
‘Ik denk duizend mijl per uur en heb miljoenen ideeën die nog uitgewerkt moeten worden. Tegelijkertijd werk ik heel intuïtief en weet ik als ik begin niet hoe een stuk eruit gaat zien. In de afgelopen jaren is mijn werk steeds verfijnder geworden, maar daardoor ook veel intensiever. Soms ben ik dagen bezig met het vastnaaien van steentjes of het borduren van patronen. Daardoor moeten die miljoenen ideeën soms nog even wachten.’
Wat zijn jouw toekomstdromen?
‘Ik leef de grootste droom die ik had kunnen bedenken en hoop dat ik met mijn werk een bijdrage kan leveren aan een positieve wereld waar mensen elkaar respecteren en gelukkig en in vrede met elkaar omgaan. Symbols of Utopia – een samenwerkingsproject met feministisch letterontwerper Céline Hurka – is een van de meest opwindende en betekenisvolle projecten waar ik ooit aan heb ge- werkt. Het is gebaseerd op academisch onderzoek en samenwerkin- gen met musea en archieven. Elk tapijt vertelt een ander verhaal en brengt geschiedenis, symboliek en queerheid samen op een manier die recht doet aan het onderzoeksproces. Hoogtepunt van dit jaar wordt mijn bijdrage aan de wereldtentoonstelling in Japan. Het is een enorme eer om daaraan te mogen bijdragen en mijn werk en mijn boodschap aan een internationaal publiek te kunnen tonen.’ yamunaforzani.org
RESIDENCE NIEUWSBRIEF
Schrijf je hier in voor onze nieuwsbrief.
