Overslaan en ga direct naar de inhoud

Dit atelier van kunstenaar Onofrio Acone in Salerno is een keramische droom

Kunstenaar Onofrio Acone.
Kunstenaar Onofrio Acone.

Toen Onofrio Acone het antieke palazzo in het centrum van Salerno voor het eerst kwam bezichtigen, wist hij meteen dat hij de juiste plek voor zijn keramische creaties gevonden had. Een woning annex atelier, waar hij zijn creativiteit de vrije loop kon laten.

Wanneer ik aan het einde van de middag hier de luiken opendoe, uit het raam kijk en de zee zie, kom ik op slag tot rust. Daarna pak ik mijn gereedschap en ga aan de slag.’ Aan het woord is Onofrio Acone, geboren en getogen in Salerno, een levendige stad ten noorden van Napels, daar waar de beroemde Amalfikust begint. Deze streek, van Vietri sul Mare tot Positano, is niet alleen bekend om zijn stranden, kliffen en schilderachtige dorpjes; het is ook de bakermat van prachtig, kleurrijk keramiek, een geschiedenis die al tot de vijfde eeuw voor Christus teruggaat. Wat dat betreft was het niet vreemd dat Onofrio’s vader, een succesvol advocaat, ondanks zijn drukke baan de drang voelde een eigen keramiekfabriekje te beginnen. ‘Het begon allemaal heel klein, in de tuin van ons huis en zonder enige commerciële pretentie. Hij vond het heerlijk na een lange werkdag zijn pak in te ruilen voor een overall en aan een tafel het mengsel van zand en klei te kneden
om er vervolgens, samen met mijn moeder, majolicategels, kannen en schalen van te maken.’
Onofrio stond er als klein jongetje met zijn neus bovenop. ‘Ik heb de stappen van het keramiek maken in de werkplaats van mijn vader geleerd. Gewoon, door te kijken en het na te doen. Ik ontwikkelde mijn eigen stijl en techniek op gevoel, want niemand corrigeerde me ooit. Ik mocht precies doen wat ik leuk vond.’
Later, toen het ambachtelijke fabriekje begon te groeien en zijn vader mensen aan moest nemen om de vele bestellingen te kunnen bolwerken, moest Onofrio zich ook de commerciële kant van het verhaal eigen maken. ‘Dan gaat het opeens om nummers, en niet om het individuele, creatieve proces. En hoewel ik het fantastisch vind dat mijn vaders hobby is uitgegroeid tot een florerend bedrijf (het kleine laboratorium is inmiddels een ware industrie, PvD) bleef ik het verlangen voelen om dingen zonder machine te maken, stukken die uniek en onnavolgbaar zijn omdat elk van hen ‘op het moment’ ontstaan is en spontaan vorm heeft gekregen.’

Maison & Objet
Onofrio’s huis en atelier, een historisch palazzo in het centrum van Salerno, is als een stil getuigschrift van wat hij met zoveel passie vertelt. Elke hoek van het pand uit de zeventiende eeuw geeft blijk van zijn bijna obsessieve liefde voor klei, het kneden en glazuren en het hele proces dat voorafgaat aan de prachtige vazen die de woning opluisteren. Overal, op
de tafels, nachtkastjes, het aanrecht, maar ook op de grond, staan zijn creaties uitgestald, stuk voor stuk gemaakt door middel van rudimentaire technieken en gereedschap - ruw hout om de klei mee te boetseren, stoffen om texturen mee te drukken en metaal om met ‘een onvolmaakte precisie’ de vellen klei te snijden - en elk uniek in vorm en kleur

Ook de gebruikte glazuurtechnieken zijn eenvoudig en primitief, in de juiste zin van het woord: witte lak als basis - typisch voor de Amalfikust - en veelal blauwe, zachtgroene en bruine decoraties in ecologische verf, alles aangebracht met natuurlijke sponsen en zijn vingers. Maar ook wanneer hij met een kwast werkt is de receptuur bijzonder. ‘Een grote amfoor voorzie ik, al roterend, met de losse hand van vele honderden penseelstreekjes.’

Zijn talent is niet onopgemerkt gebleven. Molteni, een van de meest prestigieuze meubelmerken op het gebied van design, decoreerde verschillende stands op de Salone del Mobile-beurs met Onofrio’s creaties. Ook is zijn werk inmiddels te koop bij verschillende galeries en winkels wereldwijd, van Zwitserland en Engeland tot Zweden en New York. ‘Ik heb bij elke editie van Maison & Objet (een van de belangrijkste beurzen op het gebied van interior design in Frankrijk) een eigen stand, en ik ben behoorlijk actief op Instagram. Dat heeft absoluut zijn vruchten afgeworpen.’

Keramisch etiket
Toch is het slechts een deel van wat hij doet. ‘Mijn dagen bestaan uit het bestieren van ons familiebedrijf, Magma Ceramiche, het runnen van de braceria (steakhouse) die ik een paar jaar geleden opende en het met vijf vrienden managen van een wijnmakerij, Cinquesegni.’ Bij het laatste, ontstaan uit een gedeelde passie voor wijn, is er wederom de link met keramiek. Lachend: ‘Voor zover ik weet zijn we inderdaad de enigen die wijnflessen verkopen met een etiket van cotto.’

Onofrio, op Instagram de Ceramic Creator, is druk. ‘Ja, ik ben absoluut een bezige bij. Ik maak lange dagen en reis ook nog eens een aanzienlijk aantal weken per jaar. Zo kom ik met enige regelmaat in Japan, hét land van de keramiek en voor mij een van de grootste inspiratiebronnen, maar bijvoorbeeld ook in Amerika en Scandinavië. Het is mijn natuur om veel ijzers in het vuur te hebben, daar functioneer ik het beste bij.’

Terug naar het huis, dat hij een paar jaar geleden bezichtigen kwam en waarvan hij meteen wist dat het bij hem paste, als een soepele handschoen. ‘Dit is het oude centrum van Salerno, het gedeelte van de stad waar de sfeer nog authentiek is. Het huis ligt wat hoger en het uitzicht was voor mij meteen een enorm pluspunt. Voor het raam staan en de veerboten van en naar Capri zien varen, de zon op en onder zien gaan, de meeuwen die constant af en aan vliegen... ik krijg er nooit genoeg van. Dus het prachtige uitzicht was geweldig, en de woning zelf, ooit de residentie van een adellijke familie, sprak me door zijn hoge plafonds, affreschi en ietwat vergane glorie-sfeer heel erg aan. Ik heb bijna alles gelaten zoals het was, vloeren, wanden, deuren en er slechts het hoognodige aan meubilair in geplaatst.’ En hoe lang en druk de dag ook is, wanneer het éven kan kleedt Onofrio zich -net als zijn vader in zijn jeugd- aan het einde van middag om en wijdt zich voor een paar uur aan dat wat hem het allermeest bekoort: het maken van schitterende potten, elk stuk uniek van kleur en vorm, ongedwongen en zonder vastomlijnd idee. ‘Dat is het leuke; ook voor mij is het resultaat altijd weer een beetje een verrassing.’

RESIDENCE NIEUWSBRIEF

Schrijf je hier in voor onze nieuwsbrief.

INSPIRATIE

Over de auteur

Paola van Dam

Back to top